Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

irae VM

  • 1 irae

    irae irae, arum f ссоры

    Латинско-русский словарь > irae

  • 2 Dies irae, dies illa

    Тот день, день гнева.
    Начало средневекового церковного гимна [ В основе ритмики этого стихотворного текста лежат не различия в долготе слогов, как в классической латинской поэзии, а ударения, уже утратившие в то время музыкальный характер. Каждый стих состоит из 4-х стоп, в которых чередуется ударный и безударный слог. - авт. ] - вторая часть заупокойной мессы, реквиема (requiem):
    1. Dies irae, dies illa
    Teste David cum Sibylla.
    2. Quantus tremor est futurus,
    Cuncta stricte discussurus.
    3. Tuba mirum spargens sonum
    Coget omnes ante thronum.
    4. Mors stupebit et natura,
    Judicanti responsura.
    5. Liber scriptus proferetur
    In quo totum continetur,
    Unde mundus judicetur.
    6. Judex ergo cum sedebit,
    Quidquid latet apparebit,
    Nil inultum remanebit.
    7. Quid sum miser tunc dicturus,
    Quem patronum rogaturus,
    8. Rex tremendae majestatis
    Qui salvandos salvas gratis,
    Salva me, fons pietatis.
    9. Recordare, Jesu pie,
    Quod sum causa tuae viae,
    Ne me perdas illa die.
    10. Quaerens me sedisti lassus,
    Redemisti crucem passus,
    Tantus labor non sit cassus.
    11. Juste judex ultionis,
    Ante diem rationis.
    12. Ingemisco tanquam reus,
    Culpa, rubet vultus meus,
    Supplicanti parce, Deus.
    13. Qui Mariam absolvisti
    Et latronem exaudisti,
    Mihi quoque spem dedisti.
    14. Preces meae non sunt dignae,
    Sed tu bonus fac benigne,
    Ne perenni cremer igne.
    15. Inter oves locum praesta
    Et ab haedis me sequestra,
    Statuens in parte dextra.
    16. Confutatis maledictis,
    Voca me cum benedictis.
    17. Oro supplex et acclinis,
    Gere curam mei finis.
    18. Lacrimosa dies illa
    19. Judicandus homo reus.
    Huic ergo parce, Deus.
    20. Pie Jesu Domine,
    Dona eis requiem. Amen.
    1. Тот день, день гнева
    В золе развеет земное,
    Свидетелями Давид с Сивиллой.
    2. Какой будет трепет,
    Когда придет судья,
    Который все строго рассудит.
    3. Труба, сея дивный клич
    Среди гробниц всех стран,
    Всех соберет к трону.
    4. Смерть и рождение оцепенеет,
    Когда восстанет творенье,
    Чтобы дать ответ судящему.
    5. Будет явлена написанная книга,
    В которой все содержится:
    По ней будет судим мир.
    Все, что скрыто, обнаружится,
    Ничто не останется без возмездия.
    7. Что скажу тогда я, жалкий,
    К какому покровителю буду взывать,
    8. Царь грозного величия,
    Ты, которого благодатью спасаешь заслуживающих спасения,
    Спаси меня, источник милости.
    Что я причина твоего земного пути,
    Да не погубишь ты меня в тот день.
    10. Взыскуя меня, ты сидел изнуренный,
    Искупил, претерпев крест,
    Пусть же этот труд не будет тщетным.
    11. Правый судия возмездия,
    Перед лицом судного дня.
    12. Я стенаю, как осужденный,
    Краска вины на моих ланитах,
    Пощади, Боже, молящего.
    13. Ты, который простил Марию
    и выслушал разбойника,
    Подал надежду и мне.
    14. Недостойны мои мольбы,
    Но ты, благий, сотвори благостно,
    Чтобы не сжигал меня вечный огонь.
    15. Удели место среди овец
    И отдели меня от козлищ,
    Поставив одесную.
    16. Сокрушив отверженных.
    Обреченных пронзающему пламени,
    Призови меня вместе с благословенными.
    17 Я молю, преклонив колени и чело,
    Мое сердце в смятении подобно праху,
    Осени заботой мой конец.
    18. Плачевен тот день,
    19. Человек, судимый за его грехи.
    Пощади же его, Боже.
    20. Господи Иисусе милостивый,
    Даруй им покой. Аминь.
    Автором текста является, вероятно, итальянский монах Фома из Челано (XIII в.).
    В основе гимна лежит библейское пророчество о судном дне, Библия, Книга пр. Софония, 1.15: Dies irae, dies illa, dies tribulationis et angustiae, dies calamitatis et miseriae, dies tenebrarum et caliginis, dies nebulae et turbinis, dies tubae et clangoris super civitates munitas et super angulos excelsos. "Тот день - день гнева, день угнетения и уз, день бедствия и уничтожения, день тьмы и мрака, день мглы и бури, день трубы и клича над укрепленными градами и горными ущельями".
    ...забавно будет посмотреть на господ англичан, когда крах разразится. - На сей раз это будет dies irae как никогда раньше: вся европейская промышленность в полном упадке, все рынки переполнены - (Ф. Энгельс - К. Марксу, 27.IX 1856.)
    Какие же несчастные дни предстоит нам еще узреть? И что за тягостное существование - переходить так с одних похорон на другие. Траур по Франции - словно башмаки матери Гамлета - еще не износился, когда потянуло запахом погребального ладана с другой стороны и словно послышались мрачные звуки реквиема: "dies irae, dies illa", и, Вечный жид, я принялся было готовиться в путь. (А. И. Герцен, Франция или Англия?.)
    Она явилась на шабаш - рев радости раздается при ее появлении. Она присоединяется к дьявольской оргии. - Похоронный звон, грубая пародия на "dies irae". Хоровод ведьм. Хоровод ведьм и dies irae вместе. (А. Н. Серов, Гектор Берлиоз.)
    Насколько знамениты мессианские элементы иудаизма и их роль в истории возникновения и распространения христианской веры, настолько забыты аналогичные явления в области античного язычества. Старинная церковь об этом судила иначе: в третьем стихе своей заупокойной песни: dies irae, dies illa... она рядом с благочестивым царем Израиля называет вещую деву-язычницу, как пророчицу того дня гнева, который развеет по пространству пепел истребленного мироздания. (Ф. Ф. Зелинский, Первое светопреставление.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Dies irae, dies illa

  • 3 Inde irae et lacrimae

    Отсюда гнев и слезы.
    Ювенал, "Сатиры", I, 165:
    Ínfremuít, rubet áuditór, cui frígida méns est
    Críminibús, tacitá sudánt praecórdia cúlpa
    Índ(e) ir(ae) ét lacrimáe.
    "Когда пылающий Луцилий загремит, как бы угрожая мечом, слушатель, содрогаясь в душе от обвинений, краснеет и его ум изнемогает от молчаливого сознания вины: отсюда гнев и слезы".
    Привлечение представителей русских организаций сразу же обнаружило решительный перевес большевиков (так наз. "ленинцев"). - Inde irae заграничных группок, которые были "дезавуированы", потому что у них не оказалось сторонников в России. (В. И. Ленин, Аноним из "Vorwärts'a и положение дел в РСДРП.)
    Это-то молчание и оскорбляет -, потому что противоречие все-таки ставит оппонента на одну доску с вопрошателем. Напротив того, молчание устраняет самый предмет спора, ставит возбуждающего вопрос в положение человека, который сгоряча подает руку и вместо пожатия встречает пустое место. Inde irae (Е. Салтыков-Щедрин, Итоги.)
    Оригинальность и решительность Стасова колебали стоячее болото раз установившихся взглядов и невольно заставляли с неудовольствием, проверять так называемых знатоков свои авторитетные вещания. Inde irae - злобные выходки со стороны неопрятных памфлетистов, присвоивших себе звание критиков. (А. Ф. Кони, В. В. Стасов.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Inde irae et lacrimae

  • 4 Amánti(um) irae amóris integrátio (e)st

    Ссоры влюбленных - возобновление любви (ср. русск. Милые бранятся - только тешатся).
    Теренций, "Девушка с Андроса", 555:
    [ Simo: ] Iráe sunt inter Glýceri(um) et gnatum.
    [ Chremes: ] Áudio.
    [ Simo: ] Ita mágn(ae), ut sperem póss(e) avelli.
    [ Chremes: ] Fábulae.
    [ Simo: ] Profécto sic est.
    [ Chremes: ] Síc hercl(e) ut dicám tibi:
    Amánti(um) irae amóris integráti(o) est.
    [ Симон: ] Меж сыном и Гликерою
    Разлад пошел.
    [ Хремет: ] Так. Слушаю.
    [ Симон: ] Надеюсь я,
    Большой. Дойдет, пожалуй, до разрыва.
    [ Хремет: ] Вздор!
    [ Симон: ] Да нет же, так!
    [ Хремет: ] А знаешь, что скажу тебе?
    Разлад в любви - любви возобновление.
    (Перевод А. Артюшкова)
    Были вычеканены монеты с двойным изображением: "Henricus et Maria", - но их тут же изъяли из обращения и заменили новыми. Между супругами чувствуется какое-то охлаждение; но поколе это лишь amantium лому не надо придавать значения... (Стефан Цвейг, Мария Стюарт.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Amánti(um) irae amóris integrátio (e)st

  • 5 Tantáen(e) animís caeléstibus írae

    Ужели столько гнева в душах богов.
    Вергилий, "Энеида", I, 11.
    □ В парафразе см. Tantaene animis scholasticis irae!
    Беглые парламентарии знали, что Шили [ Шили, Виктор (1810-1875)- немецкий демократ, по профессии адвокат, член I Интернационала. - авт. ] - автор этой статьи. Последняя появилась в базельской "Nationalzeitung" 25 март а, а 1 апреля произошел ничем не мотивированный арест Шили. "Tantaene animis caelestibus irae?" (К. Маркс, Господин Фогт.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Tantáen(e) animís caeléstibus írae

  • 6 Maximum remedium irae dilatio est

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Maximum remedium irae dilatio est

  • 7 Maximum remedium irae mora est

    = Maximum remedium irae dilatio est
    "Лучшее средство при гневе - замедление", при гневе лучше всего - переждать.
    Поговорочное выражение.
    Сенека, "О гневе", III, 12.
    ср. Овидий, "Наука любви", I, 374:
    Út fragilís glaciés, ínterit íra morá. "Как хрупкий лед проходит гнев, если переждать".
    ср. тж. Публилий Сир "Сентенции":
    Irárum maximúm fit remediúm mora Медлительность - от гнева средство верное.

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Maximum remedium irae mora est

  • 8 Tantaene animis scholasticis irae!

    Парафраза, см. Tantáen(e) animís caeléstibus írae

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Tantaene animis scholasticis irae!

  • 9 Tristes Amaryllidis irae

    Горькие вспышки гнева Амариллиды.
    Вергилий, "Буколики", II, 14-15:
    "Разве не легче было бы переносить горькие вспышки гнева Амариллиды и ее высокомерное пренебрежение?"
    - Пастух Коридон жалуется на суровость прекрасного Алексида.
    Как согласовать признание Эффи Дине, сделанное ею до родов, с таинственною обстановкой родов, с исчезновением младенца, а может, и убийством его - ибо я вынужден допустить это убийство, раз не могу начисто его опровергнуть. Объяснение - надо искать в кротости и покорности женщин. Как вам хорошо известно - dulcis Amaryllidis irae [ Ошибка в цитате у В. Скотта (dulcis - милой - с нарушением метрики) объясняется ассоциацией с образом Амариллиды из другой эклоги Вергилия (Буколики, I, 1-5). - авт. ] легко укротимы. (Вальтер Скотт, Эдинбургская темница.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Tristes Amaryllidis irae

  • 10 Amantium irae amoris integratio est

    The quarrels of lovers are the renewal of love. (Terence)

    Latin Quotes (Latin to English) > Amantium irae amoris integratio est

  • 11 Dies Irae

    Day of Wrath, or Judgment Day

    Latin Quotes (Latin to English) > Dies Irae

  • 12 dies irae

       día de la cólera
       ◘ Primeras palabras y título de una secuencia del misal romano que se canta por los difuntos.

    Locuciones latinas > dies irae

  • 13 ira

    īra, ae ( gen. iraï

    for irae,

    Lucr. 3, 303), f. [kindred to Sanscr. īr, tremere, commoveri; cf.: ir-ya, vigorous; iras-yati, to be angry; Gr. eris, erethô].
    I.
    Prop., anger, wrath, rage, ire:

    ira est libido poeniendi ejus, qui videatur laesisse injuriā,

    Cic. Tusc. 4, 9, 21:

    ira, quae quamdiu perturbationem habet, dubitationem non habet,

    id. ib. 4, 36, 77:

    ira furor brevis est,

    Hor. Ep. 1, 2, 62:

    ira est cupiditas ulciscendae injuriae, Sen. de Ira, 1, 2, 4: facit ira nocentem Hunc sexum,

    Juv. 6, 647:

    facere aliquid per iram,

    in anger, Cic. Tusc. 4, 37, 79:

    plus irae suae quam utilitati communi paruisse,

    to his anger, Nep. Alc. 4, 6:

    irā et dolore incensus,

    id. Pelop. 5, 4:

    irā commotus,

    Sall. C. 31, 6:

    acuere iram,

    id. ib. 12, 590:

    attollere,

    id. ib. 2, 381:

    concipere,

    Just. 5, 10:

    concitare,

    Ov. P. 4, 14, 41:

    evomere in aliquem,

    Ter. Ad. 3, 2, 14:

    vertere in aliquem,

    Hor. Epod. 5, 54:

    non sufficit irae occidisse aliquem,

    Juv. 15, 169:

    indulgere irae,

    Liv. 23, 3:

    iram exstinguere,

    Petr. 94:

    contundere,

    Col. 6, 2:

    frangere,

    Quint. 6, 3, 9:

    lenire,

    id. 3, 8, 12:

    ponere,

    Hor. A. P. 160:

    moderari irae,

    id. Ep. 1, 2, 59:

    pone irae frena modumque,

    Juv. 8, 88:

    quantulacumque est occasio, sufficit irae,

    id. 13, 183:

    dum defervescat ira,

    Cic. Tusc. 4, 36, 78: deflagrat, Liv. [p. 1000] 40, 8:

    decedit,

    Ter. Hec. 3, 5, 55:

    irae sunt inter aliquos,

    id. And. 3, 3, 20:

    ira inter eas intercessit,

    id. Hec. 3, 1, 25:

    in Romanos, propter obsides nuper interfectos,

    Liv. 25, 15, 7:

    adversus Romanos,

    id. 36, 6, 1:

    ira deorum,

    Ov. M. 1, 378; Juv. 13, 100:

    numinis,

    Ov. Tr. 3, 6, 23:

    deūm,

    Verg. A. 3, 215:

    Junonis,

    id. ib. 1, 4:

    in quorum mente pares sunt Et similes ira atque fames,

    Juv. 15, 131.— Plur.:

    veteres in Populum Romanum irae,

    Liv. 21, 25, 2:

    excitare iras,

    Verg. A. 2, 594:

    horribiles exercere iras,

    id. G. 3, 152:

    mollire iras,

    Liv. 1, 9:

    induere,

    Stat. Th. 1, 38:

    quicquid ex foedere rupto irarum in nos caelestium fuit,

    Liv. 9, 1:

    iras plumbeas gerere,

    heavy, Plaut. Poen. 3, 6, 18:

    inde irae et lacrimae,

    Juv. 1, 168.— With obj.-gen., on account of:

    ob iram fugae,

    Liv. 27, 7:

    amissae praedae,

    id. 1, 5:

    diremptae pacis,

    id. 9, 8; 21, 2; 37, 51:

    ereptae virginis,

    Verg. A. 2, 413.—So, plur.:

    irae imperatorum,

    against the commanders, Liv. 8, 30:

    cladum,

    because of, indignation at, Sil. 12, 271.—
    II.
    Transf.
    A.
    A cause of anger, provocation:

    aut age, dic aliquam, quae te mutaverit, iram,

    Ov. P. 4, 3, 21. —
    B.
    An object of anger or hatred:

    justae quibus est Mezentius irae,

    Verg. A. 10, 714 Jan. ad loc.:

    Hannibal est irae tibi,

    Sil. 11, 604.—
    C.
    A passion inspired by anger ( poet.):

    subit ira cadentem Ulcisci patriam,

    Verg. A. 2, 575.—
    D.
    Of inanim. and abstr. things, violence, impetuosity, fury (mostly poet.):

    belli,

    Sall. Hist. Fragm. 4, 61, 3 Dietsch:

    ira belli desenuit,

    id. ib. 1, 93:

    flagelli,

    Val. Fl. 7, 149:

    maris,

    id. 1, 37:

    dant mucronibus iras,

    Sil. 7, 344:

    nimborum,

    id. 17, 253:

    grandinis,

    id. 12, 610. —
    III.
    Personified:

    comunt Furor Iraque cristas,

    Stat. Th. 3, 424.— Plur.:

    Iraeque Insidiaeque, dei (Mavortis) comitatus,

    Verg. A. 12, 336:

    atraeque genis pallentibus Irae,

    Val. Fl. 2, 205; Sil. 4. 437.

    Lewis & Short latin dictionary > ira

  • 14 ira

    īra, ae, f. [st2]1 [-] colère, courroux, indignation, fureur, ressentiment, vengeance, inimitié. [st2]2 [-] fureur, violence, impétuosité (des vents, de la guerre...) [st2]3 [-] différend, dispute, querelle, brouille. [st2]4 [-] outrage, injure.    - in aliquem, adversus aliquem ira: colère contre qqn.    - ira furor brevis est, Hor. Ep. 1, 2, 62: la colère est une courte folie.    - irae, ārum, f.: les manifestations de la colère, la vengeance.    - irae motus: accès de colère.    - ira belli: la violence de la guerre.    - facere aliquid per iram, Cic. Tusc. 4, 37, 79: faire qqch sous l’empire de la colère.    - iras plumbeas gerere, Plaut. Poen. 3, 6, 18: garder longtemps sa colère.    - irae indulgere: s'abandonner à la colère.    - irā ardere: bouillir de colère.
    * * *
    īra, ae, f. [st2]1 [-] colère, courroux, indignation, fureur, ressentiment, vengeance, inimitié. [st2]2 [-] fureur, violence, impétuosité (des vents, de la guerre...) [st2]3 [-] différend, dispute, querelle, brouille. [st2]4 [-] outrage, injure.    - in aliquem, adversus aliquem ira: colère contre qqn.    - ira furor brevis est, Hor. Ep. 1, 2, 62: la colère est une courte folie.    - irae, ārum, f.: les manifestations de la colère, la vengeance.    - irae motus: accès de colère.    - ira belli: la violence de la guerre.    - facere aliquid per iram, Cic. Tusc. 4, 37, 79: faire qqch sous l’empire de la colère.    - iras plumbeas gerere, Plaut. Poen. 3, 6, 18: garder longtemps sa colère.    - irae indulgere: s'abandonner à la colère.    - irā ardere: bouillir de colère.
    * * *
        Ira, irae, Ire, Courroux, Marrisson.
    \
        Flexa ira ad mitius. Ouid. Mitiguee, Moderee.
    \
        Vndantes spumis furialibus irae. Claud. Ire escumant de rage.
    \
        Cohibere iras. Virgil. Refraindre son ire et courroux.
    \
        Colligere iram. Horat. Se courroucer.
    \
        Comprimere iras. Senec. Refraindre son ire.
    \
        Condere iram. Tacit. Cacher et celer son ire, La dissimuler.
    \
        Iram alicuius alicui contrahere. Ouid. Faire courroucer quelcun contre autruy, Estre cause que quelcun se courrouce contre autruy.
    \
        Dare irae spatium. Liu. Laisser passer la fureur. B.
    \
        Deflagrant irae. Liu. S'accoysent, S'appaisent.
    \
        Iram euomere in aliquem. Terent. Desgouler son courroux sur aucun.
    \
        Fraenare nescit iras. Senec. Il ne scait refrener, ou refraindre, ou retenir son ire.
    \
        Reprimere iram. Ouid. Refraindre ou reprimer l'ire.

    Dictionarium latinogallicum > ira

  • 15 īra

        īra ae, f    anger, wrath, rage, ire, passion, indignation: irā inflammatus: Ira furor brevis est, H.: irae suae parēre, N.: irā conmotus, S.: iram in eos evomere, T.: in hostilīs domos Iram vertite, H.: quorum non sufficit irae Occidisse aliquem, Iu.: irae indulgere, L.: iram ponere, H.: dum defervescat ira: ira inter eas intercessit, T.: in Romanos, propter obsides nuper interfectos, L.: ira deorum, O.: victoriae, fury: diremptae pacis, L.: ereptae virginis, V.: dicti sibi criminis, O.: Amantium, quarrels, T.: pro levibus noxiis iras gerunt, T.: veteres in populum R., L.: horribilīs exercere iras, V.: inde irae et lacrimae, Iu.: irae imperatorum, against, L.—An indignant desire: subit ira cadentem Ulcisci patriam, V.—A cause of anger, provocation: Quibus iris inpulsus? T.: dic aliquam, quae te mutaverit, iram, O.—An object of anger: iustae quibus est Mezentius irae, V.—An expression of anger: Pestis et ira deum (Harpyiae), V.—Person.: Iraeque Insidiaeque, dei (Mavortis) comitatus, V.
    * * *
    anger; resentment; rage; wrath

    Latin-English dictionary > īra

  • 16 ira

    īra, ae, f. (aus *eira, wohl zu altind. íšyati, setzt in Bewegung, avestisch aešma, der Zorn), I) jede leidenschaftliche Aufwallung des Gemüts, Zorn, Heftigkeit, Erbitterung, Rache, im milderen Sinne Empfindlichkeit, Komik., Cic. u.a.: sine ira et studio, Tac. ann. 1, 1: per iram, Tac.: iram evomere in alqm, Ter.: irae indulgere, Liv.: alci esse irae, verhaßt sein, Verg.: mit obj. Genet., wegen etwas, fugae, Liv.: dictatoris creati, Liv.: m. in u. Akk., ira in Romanos propter obsides nuper interfectos, Liv. 25, 15, 7: m. adversus u. Akk., ira adversus Romanos, Liv. 36, 6, 1. – Plur., irarum ardor, Cic.: irae caelestes, Liv.: iras lenire, dirimere, Liv.: dum irae leniunt (sich mildern), Plaut.: miles vertit iras (läßt seinen Zorn aus) in municipium Albintimilium, Tac.: mit obj. Adj., plenus suarum, plenus paternarum irarum, gegen seine Person, gegen den Vater, Liv.: m. in u. Akk., tanta in regem ira fuit, Curt. 8, 6 (22), 12; veteres in populum Romanum irae, Liv. 21, 25, 2. – II) übtr., a) v. Lebl., die Heftigkeit, Erbitterung, ventorum, Sil.: maris, caeli marisque, Ov.: fulminis, Ov.: belli, Sall. fr.: dant mucronibus iras, schärfen sie, Sil. – b) meton., α) Ursache zu zürnen, Ov. ex Pont. 4, 3, 21. – β) Plur. = die Zürnenden, dirimere iras, Liv. 1, 13, 1. – / arch. Genet. Sing. irai, Lucr. 3, 303.

    lateinisch-deutsches > ira

  • 17 ira

    īra, ae, f. (aus *eira, wohl zu altind. нšyati, setzt in Bewegung, avestisch aešma, der Zorn), I) jede leidenschaftliche Aufwallung des Gemüts, Zorn, Heftigkeit, Erbitterung, Rache, im milderen Sinne Empfindlichkeit, Komik., Cic. u.a.: sine ira et studio, Tac. ann. 1, 1: per iram, Tac.: iram evomere in alqm, Ter.: irae indulgere, Liv.: alci esse irae, verhaßt sein, Verg.: mit obj. Genet., wegen etwas, fugae, Liv.: dictatoris creati, Liv.: m. in u. Akk., ira in Romanos propter obsides nuper interfectos, Liv. 25, 15, 7: m. adversus u. Akk., ira adversus Romanos, Liv. 36, 6, 1. – Plur., irarum ardor, Cic.: irae caelestes, Liv.: iras lenire, dirimere, Liv.: dum irae leniunt (sich mildern), Plaut.: miles vertit iras (läßt seinen Zorn aus) in municipium Albintimilium, Tac.: mit obj. Adj., plenus suarum, plenus paternarum irarum, gegen seine Person, gegen den Vater, Liv.: m. in u. Akk., tanta in regem ira fuit, Curt. 8, 6 (22), 12; veteres in populum Romanum irae, Liv. 21, 25, 2. – II) übtr., a) v. Lebl., die Heftigkeit, Erbitterung, ventorum, Sil.: maris, caeli marisque, Ov.: fulminis, Ov.: belli, Sall. fr.: dant mucronibus iras, schärfen sie, Sil. – b) meton., α) Ursache zu zürnen, Ov. ex Pont. 4, 3, 21. – β) Plur. = die Zürnenden, dirimere iras, Liv. 1, 13, 1. – arch. Genet. Sing. irai, Lucr. 3, 303.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ira

  • 18 ira

    īra, ae f.
    1) гнев, раздражение, злоба (ira furor brevis est H; facere aliquid per iram C)
    irā incensus Nep (inflammatus C; commotus Sl) — распалённый (движимый) гневом, в гневе
    alicui esse irae V — быть ненавистным кому-л.
    i. in (adversus) aliquem L — злоба против кого-л.
    i. alicujus rei — гнев, вызванный чём-л. (i. praedae amissae L)
    2) pl. проявления (выражения) гнева ( irae ingentes VF)
    3) ожесточение, остервенение (belli Sl; aequoris VF); ярость ( ventorum Sil)
    dic, age, dic aliquam, quae te mutaverat, iram O — назови же, назови какую-л, причину (твоего) гнева, изменившую тебя

    Латинско-русский словарь > ira

  • 19 impero

    impĕro, āre, āvi, ātum - tr. et intr. - commander, ordonner, enjoindre.    - imperare aliquid alicui: commander qqch à qqn.    - imperare alicui ut: ordonner à qqn de.    - imperare + prop. inf.: ordonner que.    - aliquo imperante: sous les ordres de qqn.    - sibi imperare, Sen.: être maître de soi.    - irae imperare, Ov.: maîtriser sa colère.    - fertilibus agris non imperandum est, Sen. Tranq. 17: il ne faut pas forcer les champs fertiles.    - imperare naves, Nep.: faire une réquisition de navires.
    * * *
    impĕro, āre, āvi, ātum - tr. et intr. - commander, ordonner, enjoindre.    - imperare aliquid alicui: commander qqch à qqn.    - imperare alicui ut: ordonner à qqn de.    - imperare + prop. inf.: ordonner que.    - aliquo imperante: sous les ordres de qqn.    - sibi imperare, Sen.: être maître de soi.    - irae imperare, Ov.: maîtriser sa colère.    - fertilibus agris non imperandum est, Sen. Tranq. 17: il ne faut pas forcer les champs fertiles.    - imperare naves, Nep.: faire une réquisition de navires.
    * * *
        Impero, imperas, penul. corr. imperare. Terent. Enjoindre, Commander d'authorité, Imperer, Seigneurier, Dominer.
    \
        Imperare animo nequiui, quin, etc. Liu. Je ne me suis peu tenir que, etc. Je n'ay peu vaincre mon courage que, etc.
    \
        Aruis imperat agricola. Virgil. Le laboureur fait porter à la terre autant de fruict qu'il veult, La terre porte du fruict autant ou selon qu'elle est labouree.
    \
        Cupiditatibus imperare, cui contrarium est Seruire cupiditatibus. Cicero. Estre maistre de ses concupiscences, Dominer sur, etc.
    \
        Dolori imperare. Plin. iunior. Vaincre la douleur.
    \
        Omnibus gentibus et nationibus terra marique imperare. Cic. Dominer, Seigneurier, Imperer.
    \
        Fortiter imperat irae. Ouid. Il retient son courroux, Il se garde de se courroucer.
    \
        Noli obsecro imperare lachrymis mihi excruciatum tuis. Plaut. Je te prie ne me tormente point par tes larmes.
    \
        Liberis imperare. Terent. Gouverner ses enfants.
    \
        - imperaui egomet mihi Omnia assentari. Terent. Je me suis deliberé de, etc.
    \
        Imperare sibi silentium. Plin. Se contraindre à ne point parler, Se garder et abstenir de parler.
    \
        Iniuriae quam grauissimam acceperat obliuisci imperauit sibi. Valer. Max. Il se contraignit à oublier le grand tort et injure qu'on luy avoit faict.
    \
        Imperare tributum dicitur princeps. Plaut. Imposer, Faire impost.
    \
        Imperabitur aliquid muneris, non recusabunt. Cic. Si on leur enjoinct quelque charge, Si on leur commande quelque chose, ils, etc.
    \
        Imperare equites ciuitatibus. Caes. Commander et ordonner que une ville face tant de gens, etc.
    \
        Obsides ciuitatibus. Caes. Commander de bailler des ostages.
    \
        Singulis Censoribus denarii trecenti ad statuam Praetoris imperati sunt. Cic. Imposez.
    \
        Pecuniam in remiges imperare. Cic. Imposer certaine somme de deniers, et commander estre levee pour souldoyer ceulx qui tirent à l'aviron.
    \
        Imperare coenam famulo. Cic. Luy commander qu'il appreste le souper.
    \
        Nuptias alicui. Quintil. Qu'il se marie.
    \
        Imperor, pen. corr. Passiuum. Horat. On me commande.
    \
        Malo imperari quam eripi mortem mihi. Seneca. J'aime mieulx estre contrainct de mourir, qu'estre contrainct de vivre.

    Dictionarium latinogallicum > impero

  • 20 impotens

    impotens, entis [st2]1 [-] impuissant, incapable, faible. [st2]2 [-] qui n'est pas maître de, incapable de. [st2]3 [-] qui n'est pas maître de soi, violent, déchaîné, effréné, immodéré; orgueilleux, insolent; cruel.    - vir impotens sui: un homme qui n'est pas maître de lui.    - impotens irae, Liv.: qui ne peut modérer sa colère.    - impotens laetitiae, Liv.: qui ne peut contenir sa joie.    - impotens rerum suarum gens, Liv.: peuple incapable de se gouverner.
    * * *
    impotens, entis [st2]1 [-] impuissant, incapable, faible. [st2]2 [-] qui n'est pas maître de, incapable de. [st2]3 [-] qui n'est pas maître de soi, violent, déchaîné, effréné, immodéré; orgueilleux, insolent; cruel.    - vir impotens sui: un homme qui n'est pas maître de lui.    - impotens irae, Liv.: qui ne peut modérer sa colère.    - impotens laetitiae, Liv.: qui ne peut contenir sa joie.    - impotens rerum suarum gens, Liv.: peuple incapable de se gouverner.
    * * *
        Impotens, pen. corr. impotentis, om. g. Fier et felon, à qui nul ne peult durer.
    \
        Impotentissimus tyrannus. Quintil. Trop puissant, Qui use de sa puissance desreigleement, et en mal.
    \
        Impotentissimus homo. Cic. Felon, Orgueilleux, Insupportable à cause de sa puissance, Qui n'est pas maistre de ses passions, Impatient.
    \
        Animus impotens. Senec. Obstiné, Opiniastre.
    \
        Impotenti esse animo. Terent. Estre soubject à ses affections.
    \
        Impotens dominatus. Cic. Insupportable, Importable.
    \
        Fortuna superba et impotens. Senec. Prosperité qui fait les hommes fiers et orgueilleux et intraictables.
    \
        Furor impotens. Senec. Effrené.
    \
        Laetitia impotenti efferri. Cic. Immoderee.
    \
        Motus animi impotentes. Cic. Desquels on n'est pas maistre.
    \
        Impotens. Terent. Qui n'ha povoir ne puissance, et est comme vaincu, Impuissant, Debile, Impotent, Insuffisant.
    \
        Impotens irae. Liu. Qui n'est pas maistre de son ire.

    Dictionarium latinogallicum > impotens

См. также в других словарях:

  • IRAE — International Resorts & Entertainment Group (Business » NASDAQ Symbols) …   Abbreviations dictionary

  • IRAE — abbr. INTL RESORTS & ENTMT GRP NASDAQ …   Dictionary of abbreviations

  • İRAE — Göstermek, göstererek öğretmek. * Göz önüne koymak. * Gösteri …   Yeni Lügat Türkçe Sözlük

  • irae — tayin etme; gösterme …   Hukuk Sözlüğü

  • Irae interveniunt, redeunt rursus in gratiam… — См. Милые бранятся, только тешатся …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • İRAE-İ TARİK — Yol gösterme. Kılavuzluk etme …   Yeni Lügat Türkçe Sözlük

  • irae edilmek — gösterilmek …   Hukuk Sözlüğü

  • Dies irae — Hans Memling: Das Jüngste Gericht, um 1470 Dies irae (lat. „Tag des Zorns“, häufig auch in der mittellateinischen Form Dies ire) ist der Anfang eines mittelalterlichen Hymnus vom Jüngsten Gericht, der bis 1970 in der römischen Liturgie als Se …   Deutsch Wikipedia

  • Dies Irae — Das Jüngste Gericht, Hans Memling, um 1470 Dies irae (lat. „Tag des Zorns“, häufig auch in der mittellateinischen Form Dies ire) ist der Anfang eines mittelalterlichen Hymnus vom Jüngsten Gericht, der bis 1970 in der römischen Liturgie als… …   Deutsch Wikipedia

  • Dies irae — Saltar a navegación, búsqueda Dies Irae ( Día de la ira ) es un famoso himno latino del siglo XIII atribuido al franciscano Tomás de Celano (1200 1260), amigo y biógrafo de San Francisco de Asís. También se han considerado como posibles autores… …   Wikipedia Español

  • Dies Irae (band) — For the Devil Doll album, see Dies Irae (album). For the Latin hymm Dies Irae, see Dies Irae. Dies Irae Mauser, 2004 Background information …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»